Cách đây tròn 80 năm, sau thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám, ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, thay mặt Chính phủ Cách mạng lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã long trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á, nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, mở ra một trang sử vàng chói lọi nhất trong lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Bản Tuyên ngôn độc lập không chỉ mang giá trị trường tồn, thấm đượm nhân văn của thời đại mới, bởi sự đề cao các giá trị dân chủ, tự do, công bằng và bình đẳng, mà còn tôn dày, bồi đắp dòng chảy lịch sử hào hùng trong sự nghiệp chống ngoại xâm, giành độc lập dân tộc và xây dựng đất nước trong thời đại Hồ Chí Minh. Soi chiếu vào những chiến công vang dội của Bạch Đằng, Chi Lăng, Xương Giang, Đống Đa… trong trang sử huy hoàng mà cha ông ta đã tạo dựng nên, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là trang sử vẻ vang nhất, là chiến công chói lọi nhất đột phá thành trì của hệ thống nô dịch thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, là sự kiện trọng đại nhất trong lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Trong đó, Bản Tuyên ngôn là lời thề bất hủ về tôn trọng và bảo vệ độc lập, khẳng định mạnh mẽ ý chí, khí phách của dân tộc ta: “Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. Từ mốc son chói lọi này, đất nước ta bước sang trang mới, nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành người dân một nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. Với tư cách người chủ thực sự của đất nước, nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lập nên những chiến công hiển hách trong đấu tranh giải phóng dân tộc, đỉnh cao là chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ năm 1954 “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” và Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Xây dựng Nhà nước ta, với tư cách là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân đã phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên tất cả các lĩnh vực, quy tụ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và đạt được những thành tựu có ý nghĩa lịch sử trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trải qua 80 năm, Bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945 vẫn luôn là điểm tựa vững chắc, là sức mạnh to lớn giúp dân tộc Việt Nam vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới. Thực tiễn sinh động sau 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu to lớn, quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội, được quốc tế thừa nhận và đánh giá cao. Nổi bật là, từ một nước nghèo, lạc hậu, Việt Nam đã thoát khỏi nhóm các nước có thu nhập thấp từ năm 2008. Từ một nước thiếu lương thực, Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo và nhiều nông sản khác đứng hàng đầu thế giới. Tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 58% năm 1993, xuống còn dưới 1,9% năm 2024 theo chuẩn nghèo đa chiều. Việt Nam đã trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 trong ASEAN, thứ 32 trên thế giới; GDP bình quân đầu người năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025 gấp gần 25 lần sau ba thập kỷ; tuổi thọ trung bình tăng từ 62 tuổi năm 1990 lên khoảng 74,7 tuổi năm 2025. Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam thuộc nhóm nước trung bình cao của thế giới. Chỉ số hạnh phúc theo xếp hạng của Liên hợp quốc năm 2025 tăng 8 bậc so với năm 2024, lên thứ hạng 46/143 quốc gia. Cùng với đó là nhiều mô hình sản xuất kinh doanh mới được hình thành, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển lực lượng sản xuất mới. Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có nhiều tiến bộ. Thực hiện miễn học phí đối với học sinh mẫu giáo và phổ thông các cấp, đồng thời sẽ tiến hành chính sách miễn viện phí toàn dân trong năm 2026; xóa bỏ nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025. Xây dựng 1 triệu căn hộ cho người thu nhập thấp và công nhân lao động. Năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu được nâng lên. Công nghiệp quốc phòng, an ninh được đầu tư phát triển, có đột phá, bảo đảm tính lưỡng dụng, hiện đại. Tham gia tích cực và hiệu quả vào các hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc. Nâng tầm và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với các nước lớn. Thực hiện cuộc cách mạng về cấu trúc lại mô hình tổng thể và tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, góp phần xây dựng một nền hành chính hiện đại, tinh gọn, chuyên nghiệp, phục vụ nhân dân tốt hơn, đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Những kết quả, thành tựu nổi bất đó, là do toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta luôn kiên định, vững tin đi theo con đường mà Đảng và Bác Hồ kính yêu đã lựa chọn, như Bản Tuyên ngôn đã khẳng định.
Văn Tuân