Thắp lửa văn hóa đọc người Việt

QPTĐ-Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định về việc tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam thay thế cho Ngày Sách Việt Nam trước đây. Theo đó, Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam được tổ chức vào ngày 21/4 hàng năm trên phạm vi toàn quốc để tôn vinh người đọc, người sáng tác, xuất bản, in, phát hành, thư viện, lưu giữ, sưu tầm, quảng bá sách và các tổ chức, cá nhân có những đóng góp cho phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. 

Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam được kỳ vọng sẽ tạo ra một chuỗi hoạt động trên quy mô lớn, ý nghĩa, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa và tinh thần hiếu học, hiếu đọc của người dân trên cả nước.

Lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam diễn ra tối 19/4 tại Phố đi bộ Nguyễn Huệ (Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: Internet

Chuyển đổi số và không gian Thành phố sách

Tối 19/4/2022, tại Phố đi bộ Nguyễn Huệ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, Ban Tuyên giáo Trung ương, UBND Thành phố Hồ Chí Minh và Hội Xuất bản Việt Nam phối hợp tổ chức Lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất năm 2022. Sách có vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của con người, là nhu cầu thiết yếu của xã hội loài người. Sách là chìa khóa giúp mỗi người mở cánh cửa đến kho tàng tri thức vô tận của nhân loại, dạy chúng ta biết sống có ích, có lý tưởng.

Hội Sách tại Phố đi bộ Nguyễn Huệ là sự kiện chính. Hội Sách được thiết kế theo 3 không gian: Không gian “Chuyển đổi số”, không gian “Thành phố sách” và không gian giới thiệu các mô hình văn hóa đọc như tủ sách cơ quan, tủ sách doanh nghiệp, thư viện thông minh. Trong đó, không gian “Chuyển đổi số” trưng bày, giới thiệu mô hình sách nói, sách điện tử, những giải pháp, không gian trải nghiệm về sách gắn với công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo. Không gian Thành phố sách trưng bày và giới thiệu sách, đồng thời tổ chức các buổi giao lưu với tác giả, tọa đàm chuyên đề về sách, chương trình văn nghệ. Cũng tại không gian “Thành phố sách”, giới trẻ mê công nghệ sẽ hài lòng và thích thú với những giải pháp, không gian trải nghiệm về sách gắn với công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo; khám phá các tác phẩm sách nói, sách điện tử trên nhiều lĩnh vực văn hóa, chính trị, kinh tế, văn học, nghệ thuật, kỹ năng sống; đặc biệt là tiếp cận, tương tác sách nói, sách 3D, thực tế ảo.

Nhiều khu vực tại Hội sách Nguyễn Huệ mang đậm tinh thần dân gian. Cổng chào được thiết kế đặc trưng theo văn hóa Nam bộ, cùng các mô hình lớp học xưa, hoạt cảnh thầy đồ-con trẻ. Các thầy đồ cũng viết thư pháp, câu đối tặng người dân đến thăm. Hơn 40 đầu sách quý hiếm của Thư viện Thành phố Hồ Chí Minh cùng kỹ thuật bảo tồn, khôi phục sách xưa được giới thiệu. Không gian biển đảo Việt Nam với nhiều bản đồ giá trị về chủ quyền, triển lãm giới thiệu thói quen đọc sách của Chủ tịch Hồ Chí Minh với nhiều tư liệu quý... cũng được trưng bày.

Tọa đàm văn hóa đọc như Tọa đàm trực tuyến "Về văn hóa đọc-thách thức, cơ hội và kiến nghị”, Tọa đàm về phát triển Tủ sách dành cho con trong gia đình; giao lưu, giới thiệu sách "Mở sách bách khoa-Vươn ra thế giới"; Tọa đàm "Phát triển Văn hóa đọc trong thanh niên"; giao lưu "Kỹ thuật phục chế sách xưa" với nghệ nhân sách Bùi Tiến Phúc; đêm nhạc giao lưu, biểu diễn các ca khúc nhạc phim chuyển thể từ sách. 

Phát động phong trào đọc sách trong cộng đồng

Hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất, Hội Xuất bản Việt Nam chủ trì, phối hợp Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông phát động phong trào đọc sách. Lễ phát động diễn ra sáng 21/4/2022 tại phố sách ở Hà Nội. Khẳng định vai trò của sách, Hội Xuất bản Việt Nam phát động phong trào đọc sách trong cộng đồng trên phạm vi toàn quốc.

Với hoạt động xuất bản, văn hóa đọc vừa là nền tảng, vừa là mục tiêu của người làm sách. Hội Xuất bản Việt Nam-tổ chức của những người làm công tác xuất bản cả nước-xác định đây là dịp quan trọng để đẩy mạnh hoạt động nhằm lan tỏa mạnh mẽ văn hóa đọc trong cộng đồng, góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng hệ giá trị văn hóa quốc gia, phát huy sức mạnh con người, xây dựng một Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc.

Thông qua phát động phong trào đọc sách trong cộng đồng trên phạm vi toàn quốc, Hội Xuất bản Việt Nam mong muốn nâng cao nhận thức xã hội về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của sách đối với việc nâng cao kiến thức, kỹ năng, phát triển tư duy, giáo dục và rèn luyện nhân cách con người; khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, tạo dựng môi trường đọc thuận lợi; hình thành thói quen đọc sách trong gia đình.

Phân tích về vai trò của sách trong đời sống, ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam khẳng định: “Thời nào, nơi nào, sách đều giữ vai trò quan trọng, là chìa khóa giúp mở cánh cửa đến kho tàng tri thức; ngọn hải đăng rọi sáng để mỗi người làm giàu có đời sống tinh thần, làm đẹp tâm hồn, nuôi dưỡng nhân cách, đến với chân, thiện, mỹ; là con đường đưa quốc gia đến phồn vinh, thịnh vượng”. Các nhà xuất bản, doanh nghiệp phát hành cần làm nhiều sách hay, xây dựng các không gian sách hiện đại, chuyên nghiệp trên thực địa cũng như trên không gian mạng. Đồng thời, Hội Xuất bản Việt Nam kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp chung tay, đầu tư cùng ngành Xuất bản, thư viện đẩy mạnh phát triển văn hóa đọc. 

Trước đó, ngày 15/4/2022, Thư viện Quốc gia Việt Nam đã tổ chức Ngày hội Sách và Văn hóa đọc năm 2022 tại Hà Nội, chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam. Một chuỗi hoạt động phong phú đã được tổ chức, trong đó có triển lãm sách “Văn hóa đọc với cuộc sống”, trưng bày, giới thiệu 1.000 cuốn sách theo 4 nội dung: “Sách-Di sản của nhân loại”, “Đọc sách mở cửa tri thức”, “Đọc sách kiến tạo tương lai”, “Nghệ thuật đọc sách”; trưng bày tư liệu “Thư viện thích ứng an toàn, linh hoạt trong đại dịch”; giới thiệu sách đoạt Giải thưởng Sách quốc gia. Tổ chức giao lưu tác giả, tác phẩm hấp dẫn: “Cho và nhận-Bài học cuộc đời”; “Đọc thế nào”, “Xây dựng tủ sách gia đình”, “Thần số học-Thấu hiểu nhân tâm”, “Nhạc sĩ Hoàng Vân-Cho muôn đời sau”, các tác phẩm trong dự án “Tủ sách đời người” và “Đi tìm một vì sao”.

Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ nhất nhằm khẳng định vị trí, vai trò và tầm quan trọng của sách đối với việc nâng cao kiến thức, kỹ năng, phát triển tư duy, giáo dục và rèn luyện nhân cách con người; khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách trong cộng đồng, tạo dựng môi trường đọc thuận lợi; hình thành thói quen đọc sách trong gia đình, trường học, cơ quan, tổ chức, góp phần xây dựng xã hội học tập. 

Song Hà