Phản biện xã hội về cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ

QPTĐ-Mới đây, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đã tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với Dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố “về việc sửa đổi, bổ sung Khoản 2, Điều 10 Nghị quyết số 17/2013/NQ-HĐND, ngày 23/7/2013, về một số biện pháp cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc xây dựng, trước năm 1954, trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Hội nghị phản biện xã hội về cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ. 

Ảnh: Thu Hà

Theo thống kê, trên địa bàn Thành phố có khoảng 1.216 công trình nhà biệt thự cũ được xây dựng từ trước năm 1954, với đa dạng hình thức sở hữu; khoảng 1.579 nhà chung cư cũ, tập trung chủ yếu tại các quận nội thành và nội đô lịch sử.

Thực hiện Chương trình số 03-CTr/TU, ngày 17/3/2021, của Thành ủy, giao chỉ tiêu thực hiện cải tạo, chỉnh trang 20 biệt thự cũ và 10 công trình kiến trúc khác. Hiện nay, đã cải tạo, chỉnh trang xong 12 công trình; đang triển khai thủ tục đầu tư, xây dựng 7 công trình (do Trung ương và Thành phố quản lý); đã hoàn thành cải tạo, chỉnh trang 5 công trình kiến trúc có giá trị trước năm 1954; đang hoàn tất thủ tục đầu tư, xây dựng 7 biệt thự, công trình kiến trúc.

Hiện nay, UBND Thành phố chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan hoàn thiện dự thảo: Quyết định của UBND Thành phố về Quy chế quản lý, sử dụng nhà biệt thự cũ được xây dựng từ trước năm 1954 trên địa bàn Thành phố (thay thế Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND, ngày 28/11/2013).

Tuy nhiên, việc cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và các công trình kiến trúc còn gặp khó khăn do hình thức sở hữu đa dạng nên đòi hỏi phải xây dựng được hệ thống cơ chế, chính sách giải quyết hài hòa, thỏa đáng nhu cầu, nguyện vọng, lợi ích của các chủ thể có liên quan; một số công trình nhà biệt thự đã bị biến dạng về hình thức kiến trúc, kết cấu do tình trạng tự ý cải tạo, xây dựng… Bên cạnh đó, một số chính quyền cấp quận, phường chưa kịp thời xử lý hành vi vi phạm trật tự xây dựng, thiếu hồ sơ xử lý… Thêm vào đó, một số quy định của Thành phố đã không còn phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành hoặc qua quá trình triển khai, bộc lộ một số hạn chế, bất cập, nhưng chưa được kịp thời tổng kết, đánh giá, chưa có biện pháp xử lý phù hợp.

Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết, một số đại biểu cho rằng việc sửa đổi, bổ sung là rất cần thiết. Tuy nhiên, cần làm rõ kết quả 10 năm thực hiện việc cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình xây dựng trước năm 1954, trong đó, phân tích rõ nguyên nhân tại sao việc cải tạo, phục hồi các công trình chậm tiến độ.

Về nội dung dự thảo Nghị quyết, chỉ nên tập trung vào nội hàm cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc xây dựng trước năm 1954. Theo các đại biểu, để triển khai cải tạo, phục hồi thành công thì phải tạo được sự đồng thuận của người dân, tháo gỡ các khó khăn có tính chất mấu chốt như: Thiếu kinh phí, thời gian và nhân lực.

 Ngoài ra, về cơ chế, nên có chính sách phân quyền cho các quận, điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho các quận, huyện để các quận, huyện có nguồn lực cải tạo, phục hồi các nhà cổ, biệt thự cũ trên địa bàn; làm rõ tỷ lệ đóng góp kinh phí cải tạo, sửa chữa giữa nhà nước, người dân, doanh nghiệp và có phương án quản lý sử dụng chính thức và công khai, minh bạch.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Đức Tuấn đã làm rõ một số nội dung đại biểu quan tâm và cho biết, qua hội nghị này, trên cơ sở tiếp thu các ý kiến đóng góp của các đại biểu, Thành phố sẽ xem xét điều chỉnh nội dung tờ trình ngắn gọn, súc tích, đánh giá được các nội dung triển khai.

Đồng tình và ủng hộ việc sửa đổi Khoản 2, Điều 10, Nghị quyết 17/2013/NQ-HĐND, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Nguyễn Lan Hương cho biết, bên cạnh mong muốn sửa đổi tổng thể hoặc lui thời gian chờ Luật Thủ đô, Luật Đất đai được ban hành thì những nội dung có thể thực hiện trước nên tháo gỡ ngay. “Đây là một trong những nội dung nếu sửa đổi được thì việc cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc xây dựng có giá trị, trước năm 1954 sẽ triển khai nhanh hơn và hiệu quả rõ hơn”. Đồng chí đề nghị cơ quan soạn thảo sắp xếp lại các văn bản trình tại kỳ họp đảm bảo tính khoa học, đúng với các quy định hiện hành. Đồng thời, rà soát lại các Luật sắp ban hành để cập nhật, đảm bảo “tuổi thọ” của Nghị quyết dài hơn và sát thực tiễn.

Đồng chí Nguyễn Lan Hương cũng đề nghị việc triển khai sửa chữa, cải tạo các công trình phải đảm bảo công khai, minh bạch và làm rõ vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội cùng tham gia tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận, trong đó, nhấn mạnh vai trò giám sát của Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố.

Hà An