Nâng tầm giá trị gạo Việt năm 2021

QPTĐ-Hiệu ứng của Hiệp định EVFTA giữa Việt Nam với Liên minh châu Âu đã tác động rất tích cực đến khách hàng mua gạo Việt Nam, không chỉ ở châu Âu mà ở các quốc gia phát triển khác cũng tăng cường mua gạo Việt Nam, chính vì vậy năm 2021 xuất khẩu gạo của Việt Nam vẫn có chiều hướng phát triển tốt. Việt Nam tiếp tục tái cấu trúc ngành gạo theo hướng tập trung vào dư địa có lợi thế như chủng loại gạo thơm sẽ gặt hái thành công trên thị trường xuất khẩu.

Gạo ST25 đạt giải gạo ngon nhất thế giới năm 2019.

Đột phá gạo Việt năm 2020

2020 là năm Việt Nam thành công trong xuất khẩu lúa gạo. Mặc dù sản lượng xuất khẩu giảm nhưng giá trị kim ngạch lại tăng cao. Xu hướng xuất khẩu gạo phẩm cấp cao đang đóng vai trò quan trọng và nâng tầm gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Từ quốc gia thiếu đói, Việt Nam đã vươn lên vị trí xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới và tự tin có đủ năng lực xuất khẩu gạo cung cấp cho nhiều thị trường lớn trên thế giới. Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản Nguyễn Quốc Toản nhấn mạnh: Giá trị xuất khẩu gạo tăng cao trong thời gian qua và có sự đột phá về giá trong năm 2020 thể hiện hướng tái cơ cấu ngành lúa gạo đang thành công và đặc biệt chúng ta có những thích ứng kịp thời trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Trong khi các nước cùng có chung mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các nước “đối thủ” bị các vấn đề do bị ảnh hưởng của dịch bệnh như thiếu nhân lực, thiếu nhân công, thiếu logistics… thì Việt Nam đã tận dụng được mọi lợi thế để làm tốt câu chuyện xuất khẩu gạo. Giá gạo 5% tấm của Việt Nam xuất bán đạt mức 493-497 USD/tấn, đây là mức cao nhất trong 9 năm qua. Đây cũng đánh dấu giá trị gạo xuất khẩu của Việt Nam đã tăng mạnh mặc dù sản lượng xuất khẩu đã giảm bớt so với cùng kỳ năm trước nhưng giá trị tăng vọt.

Nhờ lực đẩy từ EVFTA, Việt Nam đã liên tục có nhiều đơn hàng xuất khẩu với khối lượng lớn, giá trị cao hơn. Ngay sau khi EVFTA có hiệu lực, Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An đã ký hợp đồng xuất khẩu 3.000 tấn gạo ST20 và Jasmine sang EU. Trong đó, gạo thơm ST20 được bán với giá hơn 1.000 USD/tấn và gạo Jasmine có giá hơn 600 USD/tấn. Công ty cổ phần Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed) đã xuất khẩu thành công gạo VJ Pearl Rice và gạo thơm RVT sang Hà Lan và Cộng hòa Séc với giá lên đến 1.040 USD/tấn. 

Những tín hiệu tích cực đã giúp xuất khẩu gạo năm 2020 đạt khoảng 6,15 triệu tấn, trị giá 3,07 tỷ USD. Mặc dù lượng gạo xuất khẩu giảm khoảng 3,5% so năm 2019, chủ yếu vì mục tiêu bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, nhưng trị giá xuất khẩu lại tăng tới 9,3%. Giá xuất khẩu bình quân cả năm ước đạt 499 USD/tấn, tăng 13,3% so năm 2019. Nhiều thời điểm, giá gạo Việt Nam đã vượt Thái Lan, vươn lên vị trí hàng đầu thế giới.

Các thị trường có giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh là: Senegal (gấp 3,55 lần), Indonesia (gấp 2,9 lần) và Trung Quốc (tăng 82,5%). Về chủng loại xuất khẩu, giá trị xuất khẩu gạo trắng chiếm 40,7% tổng kim ngạch; gạo jasmine và gạo thơm chiếm 37,6%; gạo nếp chiếm 17,4%; gạo japonica và gạo giống Nhật chiếm 4,2%. Theo một số doanh nhân trong ngành lúa gạo, giá gạo Việt Nam sẽ còn tiếp tục cao trong dài hạn bởi nhu cầu của thế giới. Đặc biệt, dịch Covid-19 càng phức tạp, nhu cầu về lúa gạo càng cao khi các quốc gia đề cao vấn đề đảm bảo an ninh lương thực. Mặc dù trong bối cảnh Covid-19, nhưng xuất khẩu gạo của công ty sang các thị trường vẫn rất ổn định, thậm chí tăng trưởng và giá xuất khẩu đang rất lạc quan.

Lô gạo Việt xuất khẩu đầu tiên năm 2021. (Ảnh: Internet)

Kỳ vọng gạo Việt năm 2021

Lô hàng 1.600 tấn gạo đầu tiên mở hàng cho mùa xuất khẩu năm 2021 của Công ty Cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An đi Singapore và Malaixia có mức giá không thể tốt hơn, lên đến 750 USD/tấn. Kỳ tích của năm 2020 đang được viết tiếp khi mà hạt gạo Việt đã tìm ra con đường để đến với phân khúc thị trường có giá trị cao hơn.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, tham gia các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương, ngành Nông nghiệp Việt Nam, trong đó có nhóm hàng lúa gạo, đang được hưởng những lợi thế lớn chưa từng có. Với tình hình hiện nay, dự báo, xuất khẩu gạo năm 2021 vẫn duy trì tín hiệu lạc quan cả về sản lượng và giá bán. Hiện nay, các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Philippines, châu Phi... tiếp tục ký hợp đồng mua gạo của Việt Nam và giá gạo đang ở mức rất lạc quan.

Bên cạnh đó, nhiều nước có nhu cầu lớn về gạo thơm, gạo nếp-vốn là mặt hàng có lợi thế của doanh nghiệp Việt Nam, đang được xuất khẩu nhiều sang Đài Loan, Hồng Kông (Trung Quốc) và Trung Quốc đại lục. Thị trường EU cũng đang được coi là rất tiềm năng khi EVFTA được thực thi từ ngày 1/8/2020 đã cho kết quả xuất khẩu gạo rất khả quan với hạn ngạch gạo thơm lên đến 80.000 tấn/năm.

Trong khuôn khổ FTA-Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU), các quốc gia thuộc khối này đã cam kết dành 10.000 tấn gạo theo hạn ngạch thuế quan cho Việt Nam trong năm 2021. Trong đó, Cộng hòa Armenia 400 tấn, Cộng hòa Belarus 9.600 tấn. Hiệp định UKVFTA giữa Vương quốc Anh và Việt Nam cũng tạo điều kiện để gạo Việt Nam vào được thị trường này với dư địa rất lớn. Khi thực thi UKVFTA, xuất khẩu gạo của Việt Nam vào Anh sẽ được giảm thuế về 0% và không có giới hạn về hạn ngạch.

Trước khi ký và thực thi Hiệp định EVFTA, Việt Nam chỉ xuất khẩu 50.000 tấn gạo năm 2019, trong khi nhu cầu gạo ở châu Âu ở mức 2,3 triệu tấn và phải chịu mức thuế 65-211 EUR/tấn. Đây chính là những tín hiệu cho thấy, châu Âu đang là thị trường rất tiềm năng trong năm 2021 và những năm tới, khi dư địa còn rất lớn.

Với thị trường Australia, đại dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu đã có những tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất nông nghiệp nên Chính phủ Australia sẽ tăng cường nhập khẩu và Việt Nam được xem là đối tác cung cấp gạo tiềm năng cho Australia.

Từ những ngày khó khăn chồng chất đến những ngày lạc quan khi đất nước hội nhập sâu rộng, hạt gạo nhỏ bé đang cùng Việt Nam viết thêm những mốc lịch sử mới, xứng danh hạt vàng của quốc gia.

Song Hà