Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội: An toàn cho những chuyến tàu
Tiền thân của Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội là các Đề pô xe lửa do Pháp xây dựng từ những năm đầu thế kỷ 20. Tháng 10 năm 1954, ta tiếp quản Thủ đô Hà Nội trong đó có các Đề pô xe lửa và năm 1955 được tổ chức lại lấy tên là “Đoạn Đầu máy Hà Nội”. Ngày 21-10-1946, 2 công nhân của Đề pô Hà Nội là Lê Luận và Nguyễn Đức Thiện có vinh dự lái chuyến tàu đưa Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Hải Phòng về Hà Nội sau chuyến công tác từ Pháp trở về. Thể theo nguyện vọng của cán bộ, công nhân viên, từ năm 1986, Chính phủ đã đồng ý lấy ngày 21-10 hằng năm là Ngày truyền thống của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và cũng là Ngày truyền thống của Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội. 70 năm xây dựng và trưởng thành, từ Đề pô Hà Nội cũ kỹ, lạc hậu đến nay, Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội đã trở thành một cơ sở cung cấp sức kéo chủ lực của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.
Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội trở thành một cơ sở cung cấp sức kéo chủ lực của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.
Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, các tuyến đường sắt bị đánh phá ác liệt hòng ngăn chặn chi viện của hậu phương miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Bất chấp “mưa bom, bão đạn”, với khẩu hiệu “Qua sông không cầu, chạy tàu không ga”, “Địch phá ta cứ đi, địch phá ta sửa ta đi”, cùng với nỗ lực chung của cán bộ, công nhân viên ngành đường sắt, những công nhân lái máy của Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội vẫn đưa tàu đến đích an toàn. Đặc biệt, có lần Tổ lái máy 424 Anh hùng kéo đoàn tàu quân sự chở súng đạn chạy từ Ninh Bình vào Thanh Hóa, đến cầu Đò Lèn bị máy bay Mỹ phát hiện, bắn rốc két làm đầu máy bị hư hỏng, 2 người bị thương nhưng ban máy không hề nhụt chí, kiên cường, dũng cảm, vững tay lái điều khiển đoàn tàu vượt qua bom đạn đến đích an toàn. Một trong những chiến công xuất sắc của đơn vị là được Bộ Giao thông-Vận tải tin tưởng giao nhiệm vụ tổ chức ban máy kéo 20 chuyến tàu bí mật chở tên lửa từ Mục Nam Quan qua Đồng Đăng về sân bay Bạch Mai an toàn. Ngoài ra, đơn vị đã tiếp nhận, vận chuyển vũ khí, khí tài cho 2 trung đoàn tên lửa gồm hàng trăm xe cơ giới, bệ phóng tên lửa… Trong suốt 12 ngày đêm cuối tháng 12 năm 1972, lực lượng tự vệ của Xí nghiệp cùng với quân dân Thủ đô Hà Nội đã chiến đấu với lực lượng không quân hiện đại nhất của đế quốc Mỹ. 2 khẩu đội súng pháo phòng không 14,5 mm tự vệ của Xí nghiệp trực chiến suốt ngày đêm, ăn ngủ tại chiến hào, luôn sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu dũng cảm, tham gia tiêu diệt 1 máy bay F105 (Thần Sấm) của giặc Mỹ, góp phần làm nên “Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
Sau 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, nhiều đầu máy hơi nước, đầu máy diezen công suất nhỏ đã được thay thế bằng đầu máy có công suất lớn, hiện đại như đầu máy Tiệp, đầu máy Đổi mới. Hiện nay Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội được giao quản lý 52 đầu máy công suất lớn, hoạt động trên các tuyến: Hà Nội-Lào Cai; Hà Nội-Đồng Đăng; Hà Nội-Hải Phòng và tuyến Thống Nhất. Bên cạnh đó, Xí nghiệp còn đảm bảo đầu máy kéo tàu thoi, dồn đường nhánh, các tàu phục vụ công trình nâng cấp sửa chữa... Bình quân mỗi ngày, Xí nghiệp bố trí hơn 40 tổ lái máy, lên ban 40 đầu máy, kéo tàu chạy trên các tuyến đường khó khăn, phức tạp, qua nhiều thành phố, khu đông dân cư, đèo, dốc, đường ngang, đường cong có tầm nhìn bị che khuất...
Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Dương Đình Thắng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chính trị viên Ban CHQS Xí nghiệp cho biết: Do xác định được những khó khăn thường trực nên hằng năm, Xí nghiệp đều đưa vào Nghị quyết của Đảng bộ, Nghị quyết Đại hội công nhân viên chức, từ đó đưa ra hàng loạt các biện pháp cấp bách, đồng bộ, chỉ đạo các cấp ủy Đảng, Công đoàn bộ phận và chi đoàn thanh niên thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, quán triệt chủ trương chung, nhằm thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, cùng các mặt công tác trong từng thời điểm cụ thể. Việc cân đối nhân lực lao động, sắp xếp lại sản xuất, bổ sung sửa đổi các hệ thống quy chế, tăng cường công tác quản lý được làm thường xuyên cùng với giải pháp đẩy mạnh các phong trào thi đua như: “Thi đua đảm bảo đầu máy tốt, lái tàu an toàn, đúng giờ, tiết kiệm nhiên liệu-Sửa chữa đầu máy đạt kế hoạch, chất lượng tốt”... đã mang lại hiệu quả thiết thực. 5 năm qua, hoạt động sản xuất kinh doanh của Xí nghiệp luôn tăng trưởng, năm sau cao hơn năm trước từ 6 đến 10%.
Bên cạnh chăm lo phát triển sản xuất, kinh doanh, Xí nghiệp luôn thực hiện tốt công tác quốc phòng, quân sự địa phương. Ban CHQS Xí nghiệp được kiện toàn đủ 4 chức danh gồm: Chỉ huy trưởng, phó chỉ huy trưởng, chính trị viên và chính trị viên phó. Công tác giáo dục quốc phòng và an ninh được thực hiện nghiêm túc. Đội ngũ cán bộ đối tượng 2 và đối tượng 3 được cử đi bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo quy định của trên. Xí nghiệp đã mở lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh cho đối tượng 4. Lực lượng tự vệ của Xí nghiệp được xây dựng có tỷ lệ hợp lý, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Công tác huấn luyện cho lực lượng tự vệ luôn được Ban CHQS Xí nghiệp thực hiện nghiêm túc.
Đồng chí Nguyễn Tiến Lực, Phó chỉ huy trưởng Ban CHQS Xí nghiệp cho biết: Trước khi bước vào huấn luyện, Ban CHQS Xí nghiệp làm tốt công tác chuẩn bị từ cơ sở vật chất huấn luyện, vũ khí trang bị, thao trường, bãi tập đến việc bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên có đủ trình độ, năng lực lên lớp và duy trì huấn luyện. Do có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, nên những năm qua, Xí nghiệp luôn bảo đảm quân số huấn luyện đạt 98%, kết quả kiểm tra các môn 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 77% đạt khá, giỏi. Lực lượng tự vệ của Xí nghiệp tham gia Hội thao các cấp luôn được giải cao.
Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, nhất là trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, năm 2010, Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội vinh dự được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu “Anh hùng LLVT nhân dân”.
Đức Minh
