A- A A+ | Tăng tương phản Giảm tương phản

Đừng để di sản bị “bào mòn”

 

QPTĐ-“Qua nắng mưa thời gian thời gian/Qua bão giông đạn bom đạn bom/Vẫn uy nghiêm rêu phong rêu phong Hà Nội”, đó là những ca từ trong bài hát “Hà Nội linh thiêng hào hoa” của nhạc sĩ Lê Mây, đó cũng là mong muốn của những người làm công tác quản lý, nhà khảo cổ và cả thế hệ hiện tại đối với khu di sản Hoàng thành Thăng Long này, để tỏa sáng mãi một Thăng Long- Đông Đô-Hà Nội.

Rồng đá trên thềm Chính điện Kính Thiên.

Thiếu ứng dụng công nghệ mới trong bảo quản di tích

Nhắc tới khó khăn, thách thức trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị đối với khu di sản trong bối cảnh đô thị hiện đại, đang phát triển cũng đặt ra với nhiều băn khoăn, lo lắng cho những người làm công tác quản lý, Phó chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Ngô Văn Quý từng trăn trở: Việc nghiên cứu bảo tồn các di tích khảo cổ học nằm sâu dưới lòng đất vốn là vấn đề rất khó khăn, phức tạp và mang tính quốc tế, không chỉ riêng đối với Việt Nam.

Tổng thể kiến trúc đồ sộ của Khu di tích Hoàng thành Thăng Long được các vương triều xây dựng trong nhiều giai đoạn lịch sử và trở thành một di sản quan trọng bậc nhất trong hệ thống các di sản, di tích ở Việt Nam. Tuy nhiên, trải qua thời gian, một số hạng mục di tích đã xuống cấp ở các cấp độ khác nhau, ảnh hưởng đến giá trị, tính thẩm mỹ của di sản.

Trong những năm qua, mặc dù các hạng mục của di tích đã được Nhà nước quan tâm đầu tư tu bổ, tôn tạo ở các mức độ khác nhau nhưng vẫn chưa đồng bộ và khắc phục được hoàn toàn sự xuống cấp của di tích theo thời gian. Hơn nữa, các hồ sơ, tài liệu về công trình này cũng còn nhiều hạn chế về nội dung nên chưa đủ để đóng góp một cách hữu hiệu và lâu dài cho công tác nghiên cứu, lưu trữ. Ngoài ra, hiện nay ở khu di tích này còn thiếu các nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới vào bảo quản các hạng mục di tích. Điều này, ảnh hưởng đến mục tiêu chung về bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị của di tích một cách hiệu quả, mang tính bền vững, lâu dài cho các thành phần kiến trúc nói riêng và trong tổng thể chung của khu di tích Hoàng thành Thăng Long.

Theo khảo sát, đánh giá thực trạng hư hỏng bề mặt vật liệu của Viện Bảo tồn di tích, các loại gạch, đá tại di tích Đoan Môn và Bắc Môn, hầu hết bề mặt gạch, đá bị các loại nấm mốc, rêu, tảo và thực vật xâm hại. Thực vật cao và rêu phủ kín bề măt gạch, nấm mốc tạo thành các mảng màu đen, trắng trên bề mặt gạch. Ngoài ra, vật liệu vữa, gạch, đá tại nhiều khu vực của Đoan Môn, Bắc Môn bị xuống cấp nghiêm trọng, bề mặt vữa bị bong tróc, vi sinh vật gây hại, không còn khả năng bảo vệ bề mặt gạch di tích, làm mất đi tính thẩm mỹ của di sản.

Thời gian qua, việc bảo quản bề mặt vật liệu gạch đã được quan tâm và thực hiện. Tuy nhiên, biện pháp sử dụng chỉ là biện pháp cơ học thông thường nên về lâu dài, không phù hợp, gây trầy xước bề mặt vật liệu, không loại bỏ tận gốc sự phát triển của nấm mốc.

Về thực trạng bậc thềm rồng đá phía Tây và phía Nam điện Kính Thiên. Trải qua thời gian, dưới tác động của các yếu tố môi trường tự nhiên như nước, ánh sáng, độ ẩm, rêu... và tác nhân khác đã làm cho hai bậc thềm rồng đá đang bị hư hỏng, xuống cấp, bề mặt bị mốc trắng, nứt vỡ, xuất hiện các thành phần trám vá ngoại lai như xi măng, làm giảm giá trị thẩm mỹ, tuổi thọ của di tích. Hiện nay, giải pháp để bảo quản 2 bậc thềm rồng đá đó là giữ nguyên hiện trạng và vệ sinh đơn giản bằng nước thường xuyên. Đây là một phương pháp mang tính duy trì tạm thời, không ngăn chặn được sự hư hỏng, xuống cấp vẫn đang đe dọa đến tuổi thọ của di sản. Vì vậy, cần phải có một giải pháp tổng thể về quy trình bảo quản, tu bổ di tích kiến trúc bậc thềm rồng đá.

Hãy hoàn trả lại không gian Chính điện Kính Thiên

Đó là ý kiến của TS Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch Hội Sử học Hà Nội.

Theo TS Nguyễn Văn Sơn, nghiên cứu hoàn trả không gian điện Kính Thiên có ý nghĩa sâu sắc và đa chiều, góp phần nâng cao nhận thức và năng lực nghiên cứu các giá trị di sản của Trung tâm Hoàng thành Thăng Long. Đây cũng là công trình quan trọng nhất, có sức hội tụ, lan tỏa nhất của Hoàng thành Thăng Long. Có thể nói, khi nào chưa khôi phục được Chính điện Kính Thiên thì chưa nối lại được mạch nguồn chủ chốt của văn hóa Đại Việt.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh đã khẳng định: Chặng đường tiếp theo, thành phố Hà Nội, mà cụ thể ở đây là Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội sẽ tiếp tục nỗ lực hơn nữa, đổi mới, sáng tạo và hội nhập, nắm bắt cơ hội hợp tác trong nước và quốc tế để bảo tồn và phát huy giá trị di sản lâu dài, trong đó có việc cần làm ngay như: Nhất thể hóa quản lý di tích, di vật theo cam kết với Ủy ban di sản thế giới; Tập trung triển khai các dự án thành phần theo quy hoạch được phê duyệt; Đề án Nghiên cứu phục dựng Điện Kính Thiên; đẩy mạnh chương trình giáo dục di sản cho thế hệ trẻ; đẩy mạnh các hoạt động thu hút khách thăm quan và phát triển du lịch bền vững; đóng góp vào công cuộc xây dựng Thủ đô văn minh, giàu đẹp.

Khánh Huyền
 


Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết
Phóng sự ảnh
Dự báo thời tiết
Thời tiết Hà Nội
Tỷ giá ngoại tệ