Thổ Nhĩ Kỳ công khai ý định chiếm đất của Syria
QPTĐ-Cuộc chiến chống khủng bố quốc tế ở Syria đã tạm lắng dịu sau khi Mỹ và Nga tuyên bố, đã hoàn thành sứ mệnh chống khủng bố, rút binh sĩ tham chiến. Tuy vậy, xung đột ở quốc gia Hồi giáo Arab này đã bị chiến tranh tàn phá hàng chục năm qua chưa có dấu hiệu chấm dứt. Syria chưa ngày nào im tiếng súng.
Binh sỹ Syria tại một điểm kiểm soát ở quận Daraa al-Balad, thành phố miền Tây Nam Daraa, ngày 12/9/2021. (Ảnh: Internet)
Theo đó, các nhóm phiến quân (Hồi giáo IS và tổ chức khác), quân nổi dậy được Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn vẫn còn đó, kiểm soát tổng cộng gần 30% lãnh thổ. Các nhóm chiến binh này thường xuyên có các cuộc tấn công vũ trang, xung đột với quân Chính phủ Syria và lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran sang giúp Tổng thống Syria B.al-Assad chống khủng bố.
Gần đây nhất, tại Idlid, chiến sự đã nổ ra giữa Quân đội Syria (SAA) và lực lượng người Kurd (Mỹ hỗ trợ), quân nổi dậy HTS (Thổ hậu thuẫn), khiến dàn tiêm kích Nga (hậu thuẫn SAA), xung trận, dội bão lửa vào các mục tiêu của phiến quân, quân nổi dậy, khiến các tay súng thánh chiến và cả binh sĩ Thổ thương vong. Động thái này châm ngòi lửa bất hòa trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ?
Trong tuần, đã có 2 vụ tấn công nhằm vào binh sĩ Thổ. Tại tỉnh Aleppo (10/10), các chiến binh người Kurd tấn công tên lửa chống tăng có điều khiển ATGM phá hủy 1 xe bọc thép Thổ, khiến 2 sĩ quan tử nạn, 4 người khác bị thương. Ngày 11/10, tại thành phố Afrin, phía Bắc tỉnh Aleppo, xảy ra vụ đánh bom xe nhằm vào quân nổi dậy (thân Thổ) khiến 6 người thiệt mạng.
Đêm 11, rạng sáng ngày 12/10, dàn máy bay chiến đấu Nga tại Syria đã tấn công tên lửa, dội bom vào hàng loạt vị trí của các nhóm phiến quân, trong đó khu vực ngoại ô Afrin, căn cứ của quân nổi dậy HTS được chính phủ Ankara hậu thuẫn. Thông tin từ SAA cho hay, hàng chục căn cứ phiến quân bị phá hủy nặng nề, hàng trăm tay súng thánh chiến thiệt mạng nhưng không rõ số binh sĩ Thổ thương vong.
Ngay sau đó (11-12/10), Đài quan sát Nhân quyền (SOHR), có trụ sở tại Vương quốc Anh đăng tin, hình ảnh về tuyên bố của Tổng thống Thổ T.Erdogan: Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng khởi động một chiến dịch quân sự mới ở Syria, nơi các lực lượng của Ankara đang bị các tay súng người Krud (thân Mỹ) tấn công.
“Chúng tôi không kiên nhẫn với một số nơi ở Syria là nguồn gốc của các cuộc tấn công khủng bố chống lại đất nước của chúng tôi. Cuộc tấn công của những kẻ khủng bố nhằm vào binh sĩ và lãnh thổ của chúng tôi đã vượt qua ranh giới đó. Chúng tôi sẽ thực hiện các bước cần thiết ở Syria để giải quyết vấn đề này càng sớm càng tốt”-Ông T.Erdogan đăng đàn trên kênh truyền hình Thổ NTV.
Thật ra, không đợi đến khi quân nổi dậy người Kurd phục kích, quân Thổ mới hành động, Ankara thường xuyên tăng quân, vũ khí tham chiến ở miền Bắc nước Cộng hòa Arab này. Từ năm 2016, trước sức mạnh hủy diệt của Lực lượng Không quân vũ trụ Nga giúp đỡ Chính phủ của Tổng thống B.al-Assad lấy lại phần lớn lãnh thổ đã bị phiến quân Hồi giáo IS chiếm giữ, Thổ đưa hàng vạn binh sĩ, vũ khí bao gồm xe tăng, thiết giáp, pháo hạng nặng tràn qua biên giới, chiếm đất đai Syria.
Lấy danh nghĩa chống phiến quân người Kurd thân Mỹ, Ankara để lộ ý đồ lập vùng an toàn khu vực biên giới trải dài hàng trăm km, vào sâu đất Syria 30 km, phá vỡ chính sách của Mỹ, thành lập Nhà nước Hồi giáo người Kurd ở đây. Lực lượng người Kurd, trong đó có Đảng Công nhân Kurd (PKK) là tổ chức đối lập, gây xung đột với Thổ từ nhiều thập kỷ qua khiến hàng chục ngàn người thương vong.
Khi đưa binh sĩ sang Syria, Chính phủ Ankara không chỉ bị Tổng thống Syria B.al-Assad lên án “xâm chiếm bất hợp pháp” mà còn gây ra sự đối đầu với binh sĩ Nga, Iran đến đây tham chiến, hậu thuẫn chính phủ của ông B.al-Assad, thậm chí xung đột với các nhóm quân nổi dậy khác đang được Mỹ hậu thuẫn. Hiện, quân đội Ankara chiếm, xây dựng 60 cứ điểm quân sự ở Idlid, Syria.
Đài SOHR đưa tin, các đoàn xe quân sự Thổ (26/9) vừa đưa đến Idlid pháo tự hành hạng nặng T-155, xe tăng M-60, vũ khí chống tăng, hệ thống phòng không tầm ngắn. Giới bình luận quân sự thế giới dự đoán, sẽ xảy ra một cuộc đọ sức giữa xe tăng T-14, T-90 Nga và tăng M-60 Thổ Nhĩ Kỳ hoặc hệ thống phòng không Thổ áp chế tiêm kích Nga tác chiến ở Syria. Và sự tồi tệ sẽ xảy ra?
Tại thành phố biển Sochi (ngày 29/9), Tổng thống Nga V.Putin tiếp Tổng thống Thổ T.Erdogan. Hai bên đạt được thỏa thuận về hợp tác công nghiệp quốc phòng, kinh tế, thương mại, trong đó có việc, binh sĩ Thổ sẽ rút khỏi phần phía Nam tỉnh Idlid, mặc dù quân Thổ và đồng minh vẫn kiểm soát xa lộ M4 huyết mạch dẫn đến khu vực chiến lược Aleppo, nơi có 2 căn cứ quân sự của Nga: Hmeymin và Tartus.
Trong tuần đầu tháng 10, quân đội Syria đã tập trung đến Idlid nhiều binh sĩ cùng xe chiến đấu bộ binh BMP-1, xe tăng, pháo tự hành. Nga trang bị cho tiêm kích MiG-29 Syria tên lửa R-27, R-77 có tầm bắn tối đa lên 110 km để chống lại máy bay không người lái, tiêm kích đối phương cũng như tấn công trên bộ.
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh Sochi ngày 5/3/2020, hai bên làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn ở Idlid nhưng không thành. Tình hình xung đột khu vực đã vượt quá tầm kiểm soát. Chính quyền Ankara dường như đang quyết tâm hỗ trợ HTS và các lực lượng phiến quân khác cố thủ ở Idlid, trong khi quân đội SAA được Nga hậu thuẫn kiên quyết giành lại khu vực này.
Trong tuần đầu tháng 10, tiêm kích Nga tấn công dữ dội các mục tiêu của phiến quân, kể cả các cứ điểm binh sĩ Thổ tự lập ra mà không được phía Nga thỏa thuận. Quân đội SAA thông tin, các căn cứ phiến quân, kể cả phương tiện vũ trang của Ankara bị phá hủy hoàn toàn, riêng vụ tấn công ngày 12/10 có ít nhất 500 phần tử bị tiêu diệt.
Tại căn cứ không quân Hmeymin (Nga) ở Aleppo đã xuất hiện máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-22M3. Và nếu phiến quân HTS và binh sĩ Thổ mở đợt tấn công lớn vào Idlid thì “kịch bản tồi tệ sẽ xảy ra”-Báo chí Trung Đông cảnh báo.
Tuy nhiên, những cái đầu lạnh ở Moskva và Ankara sẽ kiềm chế tối đa để tránh một cuộc chiến tranh bùng phát.
NHẬT MINH
